ΝΙΤΣΕ και το φιλοσοφικό πρότυπό του ο ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΣ

[Ίδε ο άνθρωπος]

Ο Νίτσε δεν ήταν απλώς ένας φιλόσοφος αλλά πρωτοπόρος και στην ψυχολογία... Οι προσεγγίσεις του Νίτσε αποτελέσαν πηγή έμπνευσης για τον Σίγκμουντ ΦΡΟΥΝΤ.

Ο Νίτσε ασπαζόταν την άποψη του ΣΚΟΤΕΙΝΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΤΟΥ που είχε πει ΄Ήθος ανθρώπω δαίμων΄ μτφ. ο χαρακτήρας του ανθρώπου είναι ο θεός του πεπρωμένου του, κι ότι αν αναζητούσες τα όρια της ψυχής, δεν θα τα έβρισκες.

Συμφωνούσαν και οι 2 ότι η ψυχή, ακόμη και όταν εξερευνάται σε βάθος, δεν μπορεί να εξερευνηθεί πλήρως. Όλα λοιπόν έδειχναν ότι δεν υπήρχε πραγματικό μέτρο για το πόσο βαθιά μπορείς να την εξερευνήσεις. Ανέλαβε κάτι που δεν μπορεί να αναλάβει ο καθένας. Κατέβηκε στα βάθη, και έσκαψε βαθιά στα ίδια τα θεμέλια της ψυχής, άλλοι πριν από τον Νίτσε φοβόντουσαν να εξερευνήσουν από φόβο μην τρελαθούν! Όσο εξερευνούσε λοιπόν ακόμη περισσότερο την ψυχή, την περιέγραψε με έναν πολύ ενδιαφέρον τρόπο στο βιβλίο του... [Πέρα από το καλό και το κακό...]

Ζωγράφισε μια εικόνα που ήταν σαν να είχε μπει σε έναν λαβύρινθο. Έναν λαβύρινθο που έκρυβε πολλαπλά επίπεδα κινδύνου. Κινδύνους που ούτε η ζωή δεν φέρνει μαζί της. Έναν λαβύρινθο όπου μπορείς εύκολα να χαθείς ή ακόμα και να σε κάνει κομμάτια κάποιος Μινώταυρος που κρύβεται εκεί. Όσο τρομακτική κι αν φαινόταν η εικόνα, συνέχισε... Τι βρήκε λοιπόν όταν μπήκε βαθύτερα στον λαβύρινθο??? Εξήγησε ότι κατά βάθος, πραγματικά "βαθιά μέσα μας", υπάρχει κάτι που δεν διδάσκεται. Κάτι που περιέγραψε ως ένα είδος πνευματικής μοίρας που αποτελείται από προκαθορισμένες αποφάσεις και απαντήσεις σε προκαθορισμένα επιλεγμένα ερωτήματα. Άρχισε να φτάνει στη ρίζα του ποιοι είμαστε και βρήκε πως μέσα μας κρύβεται μια αμετάβλητη ιδιότητα του «ΕΓΩ» μας, όπου παραμονεύουν προϊστορικές ορμές και παρορμήσεις.

Το σώμα μας κρύβει ακόμα κάποιες ικανότητες που χρειαζόμασταν όταν βρισκόμασταν στην εποχή των σπηλαίων και έτσι ο ψυχισμός μας εξακολουθεί να φιλοξενεί ορισμένες παρορμήσεις. Αποφάσισε λοιπόν να διερευνήσει αυτές τις παρορμήσεις κι ανακάλυψε ότι η αρχαία ανθρωπότητα και αυτό το ζωώδες ένστικτο, και ολόκληρη η αρχέγονη εποχή, ζούσαν ακόμα μέσα του και ήταν αυτά τα ίδια στοιχεία που τον οδηγούσαν στη δημιουργία, στην αγάπη, στο μίσος και στη λογική. Αυτή η κρυμμένη ψυχή περιέχει τόσο "το θηρίο μέσα μας" όσο και "το θεϊκό ζώο"... Το θηρίο μέσα μας είναι δυνητικά επικίνδυνο και έχει καταστροφικές τάσεις που μπορούν να κυριεύσουν και να καταλάβουν το σώμα μας. Όταν είναι αδάμαστο, μπορεί να μας οδηγήσει στην επιθετικότητα, την βία ή και την σεξουαλική λαγνεία. Η ιστορία μας παροτρύνει εδώ και αιώνες να καταπιέσουμε αυτό το επικίνδυνο θηρίο μέσα μας, κυρίως μέσω της θρησκείας. 

Ο Νίτσε όμως είναι προκλητικός κι έτσι λοιπόν αντίθετα από τη θρησκεία, μας συνέστησε να εξερευνήσουμε και να εξοικειωθούμε με αυτά τα δυνητικά καταστροφικά συναισθήματα. Αυτά τα αρχαία ένστικτα λοιπόν σπάνια εμφανίζονται σήμερα γιατί το σύστημα μας διδάσκει από πολύ μικρή ηλικία να τα καταπιέζουμε. Αλλά τελικά μας βοηθά ή μας βλάπτει το να βασιζόμαστε αποκλειστικά στη λογική και στη συνείδησή μας?

Ο Νίτσε έγραφε στις σημειώσεις του ότι όσοι έχουν χάσει ή καταστρέψει τα ένστικτά τους δεν μπορούν πλέον να χρησιμοποιήσουν αυτό το θεϊκό ζώο προς όφελός τους. Θαμμένος λοιπόν κάπου ανάμεσα στα ζωώδη μας ένστικτα, τα ιστορικά χαρακτηριστικά μας και μια προκαθορισμένη διάθεση, δεν είναι και τόσο περίεργο που ο ψυχισμός μας βρίσκεται σε πλήρες χάος!!!

Ο Νίτσε συνόψισε ότι είναι μύθος να πιστεύουμε ότι θα βρούμε τον αληθινό μας εαυτό αφήνοντας πίσω ή ξεχνώντας διάφορα κομμάτια του εαυτού μας. 

Η αληθινή πρόκληση είναι να δημιουργήσουμε τον εαυτό μας, να τον διαμορφώσουμε με όλα αυτά τα διαφορετικά στοιχεία...

Συμπερασματικά: Ο Νίτσε έκανε αυτό που κανείς πριν από αυτόν δεν είχε κάνει. Πήγε στα βάθη του μυαλού του... Εξερεύνησε κάθε πιθανό μονοπάτι, όσο σκοτεινό κι αν ήταν... Μπορεί να το έκανε με κόστος την ίδια του τη ζωή, αλλά το έκανε!

Εκάς οι βέβηλοι... Πυθαγόρας

[Θεμέλιο κάθε πολιτείας είναι η ανατροφή των νέων...]

Φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης και θεωρητικός της μουσικής αφήνοντας ανεξίτηλο το σημάδι του στην ιστορία, συμπεριλαμβανομένης και της πνευματικότητας.. Ήταν ο ιδρυτής ενός μυστικιστικού φιλοσοφικού κινήματος του οποίου τα μέλη αποκαλούνταν Πυθαγόρειοι. Στον Πυθαγόρα αποδίδεται και η θεωρία της <Αρμονίας των Σφαιρών>, επίσης έχουν αποδοθεί σε αυτόν διάφορες γεωμετρικές ανακαλύψεις με γνωστότερο το ομώνυμό του θεώρημα. Η κληρονομιά του Πυθαγόρα παραμένει, με τις ιδέες του να υφαίνουν το μωσαϊκό της φιλοσοφίας, της επιστήμης και της πνευματικότητας. Οι ιδέες του για την αρμονία του σύμπαντος και την αιώνια φύση της ύπαρξης συνεχίζουν να εμπνέουν όσους αναζητούν βαθιές αλήθειες τόσο στο απτό όσο και στο αόρατο.

 Οι συμπεριφορικές νουθεσίες του για δυνητικό αυτοέλεγχο και αυτοπειθαρχία στην ζωή μας για την προσέγγιση στο μέτρο του εφικτού της ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ...

α)  Κυριαρχία πάνω στις επιθυμίες! Ρυθμίζοντας τις βασικές ανθρώπινες ορμές, όπως ο ύπνος, η πείνα, οι σεξουαλικές επιθυμίες και ο θυμός, τα άτομα μπορούν να επιτύχουν μια ισορροπημένη και αρμονική ζωή.

β)  Δικαιοσύνη στις πράξεις και τα λόγια! Ενθαρρύνει τη συνέπεια μεταξύ των πράξεων και των λόγων του ατόμου διασφαλίζοντας ότι η ευθυγράμμιση τους προάγει την εμπιστοσύνη και τον ηθικό χαρακτήρα.

γ) Αγκαλιάστε το αναπόφευκτο του θανάτου και τη ροή του πλούτου! Η αναγνώριση της βεβαιότητας του θανάτου και της παροδικής φύσης του υλικού πλούτου μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο αποστασιοποιημένη και γαλήνια προσέγγιση των προκλήσεων και των επιτυχιών της ζωής.

δ) Καλλιεργήστε την αυτογνωσία! Η αυτογνωσία είναι υψίστης σημασίας στην πυθαγόρεια φιλοσοφία. Η κατανόηση των δυνάμεων, των αδυναμιών, των επιθυμιών και των φόβων του καθενός είναι απαραίτητη για την προσωπική ανάπτυξη και την αυθεντική ζωή.

ε)  Αναζητήστε την αρμονία μέσα στη φύση! Προτρέπει την ευθυγράμμιση του εαυτού μας με τον φυσικό κόσμο στοχεύοντας την εσωτερική ειρήνη και βαθύτερη κατανόηση της ύπαρξης μας.

 Η σοφία του Πυθαγόρα ξεπέρασε τις γενιές και τα αποφθέγματά του συνεχίζουν να έχουν απήχηση...

-Η μεγάλη επιστήμη να ζεις ευτυχισμένα, είναι να ζεις στο παρόν.

-Είναι αδύνατο να θεωρείται ελεύθερος αυτός που είναι δούλος στα πάθη του και κυριαρχείται από αυτά.

-Ο κόσμος είναι ένα αρμονικό μέρος, που καθοδηγείται από μαθηματικές αρχές.

-Ο βίος ορίζεται από το νόμο της Δύναμης και το νόμο της Ανάγκης.

-Μην λες λίγα με πολλές λέξεις, αλλά πολλά με λίγες λέξεις.

-Όσο ο άνθρωπος συνεχίζει να είναι ο αδίστακτος καταστροφέας των κατώτερων έμβιων όντων, δεν θα γνωρίσει ποτέ την υγεία ή την ειρήνη.

- Προτιμήστε να είστε δυνατοί στην ψυχή παρά στο σώμα.

-Οι πιο παλιές και σύντομες λέξεις ναι και όχι είναι αυτές που απαιτούν τη μεγαλύτερη σκέψη.

-Οι φίλοι είναι σαν σύντροφοι σε ένα ταξίδι, οι οποίοι οφείλουν να βοηθούν ο ένας τον άλλον να επιμένει στο δρόμο προς μια πιο ευτυχισμένη ζωή.

-Εκπαιδεύστε τα παιδιά και δεν θα χρειαστεί να τιμωρήσετε τους άνδρες.

-Μείνετε ευχαριστημένοι με το να τα καταφέρνετε καλά και αφήστε τους άλλους να μιλούν για σας όπως θέλουν.

- Κανένας άνθρωπος δεν είναι ελεύθερος που δεν μπορεί να διοικήσει τον εαυτό του.

-Η σιωπή είναι καλύτερη από τα ασήμαντα λόγια.

-Να κάνεις αυτά που νομίζεις πως είναι σωστά, έστω κι αν κάνοντας αυτά πρόκειται να σε κακολογήσουν.

-Ποτέ να μην κάνεις τίποτα αισχρό, ούτε μαζί με άλλον, ούτε μόνος σου, περισσότερο απ' όλους να ντρέπεσαι τον εαυτό σου.

-Ο άνθρωπος είναι θνητός με τους φόβους του και αθάνατος με τις επιθυμίες του.

-Να κρύβεις την αλήθεια είναι σαν να θάβεις χρυσάφι.

-Αντί να υπόσχεσαι μεγάλα πράγματα καλύτερα να τα κάνεις.

-Μη δεσμεύεσαι και μη δυσκολεύεις τη ζωή σου.